Lãnh đạo Hamas Ismail Haniyeh bị ám sát ở Tehran
BEIRUT (AP) – Lãnh đạo chính trị hàng đầu của Hamas đã bị ám sát vào thứ Tư bởi một cuộc không kích trước bình minh tại thủ đô Iran, Iran và nhóm phiến quân nói, đổ lỗi cho Israel vì một vụ ám sát bất ngờ đó có thể dẫn đến một cuộc chiến khu vực toàn diện. Lãnh đạo tối cao của Iran đã hứa trả thù Israel. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói Israel “sẽ đánh một giá nặng rất lớn đối với bất kỳ sự tấn công nào chống lại chúng tôi ở mọi mặt trận” nhưng không đề cập đến vụ ám sát. “Có những ngày thách thức phía trước,” ông thêm. Israel đã cam kết sẽ giết Ismail Haniyeh và các lãnh đạo khác của Hamas vì vụ tấn công vào Nam Israel vào ngày 7 tháng 10 đã kích động cuộc chiến ở Gaza. Cuộc không kích diễn ra ngay sau khi Haniyeh đã tham dự lễ khai mạc của Tổng thống mới của Iran ở Tehran – và vài giờ sau khi Israel nhắm vào một chỉ huy hàng đầu của đồng minh của Iran là Hezbollah ở thủ đô Lebanon là Beirut. Ám sát có thể nổ tung trong môi trường khí động hướng tới xung đột trực tiếp giữa Iran và Israel nếu Iran trả đũa. Mỹ và các quốc gia khác đang cố gắng ngăn chặn một cuộc xung đột rộng lớn, đẫm máu hơn. Trong một tuyên bố trên trang web chính thức của mình, lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei nói trả thù là “bổn phận của chúng tôi” và Israel đã “chuẩn bị cho mình một sự trừng phạt nặng nề” khi giết “một khách mời quý trong nhà của chúng tôi.” Hai kẻ thù khu vực, Israel và Iran, đã rơi vào nguy cơ chiến tranh hồi đầu năm nay khi Israel tấn công đại sứ quán của Iran tại Damascus vào tháng 4. Iran đã trả đũa, và Israel đã phản kích trong một sự trao đổi tấn công chưa từng có lịch sử trên đất đối phương, nhưng những nỗ lực quốc tế đã thành công trong việc kiềm chế chu kỳ đó trước khi nó thoát khỏi tầm kiểm soát. Ám sát Haniyeh cũng có thể khiến Hamas rút khỏi đàm phán để ký kết thỏa thuận ngừng bắt giữ và giải phóng tù nhân trong cuộc chiến ở Gaza đã kéo dài 10 tháng, mà các trung gian của Mỹ nói rằng đang tạo ra tiến triển. Và điều đó có thể làm trầm lên những căng thẳng đang tăng giữa Israel và Hezbollah, mà các nhà ngoại giao quốc tế đang cố gắng kiềm chế sau vụ tấn công bằng tên lửa vào cuối tuần đã giết chết 12 người trẻ ở Golan Heights dưới sự kiểm soát của Israel. Israel đã tiến hành một cuộc không kích hiếm hoi vào tối thứ Ba tại thủ đô Lebanon mà nó nói đã giết một chỉ huy hàng đầu của Hezbollah được cho là đứng sau vụ tấn công bằng tên lửa. Hezbollah, mặc dù phủ nhận bất kỳ vai trò nào trong vụ tấn công ở Golan, xác nhận sự chết của Fouad Shukur vào thứ Tư, nói rằng ông đã ở trong tòa nhà bị tấn công. Cuộc không kích cũng làm chết ba phụ nữ và hai trẻ em, theo Bộ Y tế Liban. Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng John Kirby nói không có dấu hiệu nào cho thấy rằng một sự leo thang sắp xảy ra ở Trung Đông và một thỏa thuận ngừng bắn cho Gaza vẫn còn khả thi. Ông cũng nói rằng Mỹ không thể xác nhận độc lập thông tin về những gì đã xảy ra ở Tehran. Một câu hỏi quan trọng là liệu Israel có thông báo cho Mỹ, đồng minh hàng đầu của nước này, trước khi thời điểm đó. Khi được hỏi về cái chết của Haniyeh, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony Blinken nói: “Điều này là điều chúng tôi không biết hoặc tham gia vào.” Trong một cuộc phỏng vấn với Channel News Asia, Blinken nói ông không muốn suy đoán về tác động đối với các nỗ lực ngừng bắn. Khalil al-Hayya, một nhân vật mạnh trong Hamas gần gắn với Haniyeh, nói với nhà báo tại Iran rằng ai kế nhiệm Haniyeh sẽ “tuân theo cùng một tầm nhìn” về đàm phán kết thúc cuộc chiến – và tiếp tục trong chính sách cùng kháng của chống lại Israel. Tổ chức tư vấn chính của Hamas dự kiến sẽ gặp sớm, có lẽ sau tang lễ của Haniyeh vào thứ Sáu tại Qatar, để đặt tên người kế nhiệm. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói ông vẫn hy vọng vào một giải pháp ngoại giao trên biên giới giữa Israel và Lebanon. “Tôi không nghĩ rằng chiến tranh là điều không thể tránh khỏi,” ông nói. “Tôi nghĩ luôn có cơ hội cho ngoại giao, và tôi muốn thấy bên hãy theo đuổi những cơ hội đó.” Nhưng các nhà ngoại giao quốc tế đang cố gắng làm dịu bầu không khí đã báo động. Một nhà ngoại giao phương Tây, đất nước của ông đã làm việc để ngăn chặn một sự leo thang của Israel và Hezbollah, nói rằng cuộc không kích ở Beirut và Tehran đã “gần như giết chết” hy vọng cho một ngừng bắn ở Gaza và có thể đẩy Trung Đông vào một “chiến tranh khu vực hủy diệt.” Nhà ngoại giao nói dưới điều kiện giữ riêng. Israel thường từ chối bình luận về các vụ ám sát do cơ quan tình báo Mossad của nước này thực hiện hoặc các cuộc không kích vào các quốc gia khác. Trong một tuyên bố của văn phòng mình, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant nói Israel không muốn chiến tranh sau cuộc không kích vào chỉ huy của Hezbollah ở Beirut, “nhưng chúng tôi đang chuẩn bị cho tất cả các khả năng.” Ông không đề cập đến vụ ám sát của Haniyeh, và bản tóm tắt do Mỹ cung cấp về cuộc gọi với Austin không đề cập đến điều đó. Việc giết Haniyeh ở nước ngoài đến khi Israel chưa có thành công rõ ràng trong việc giết lãnh đạo cấp cao của Hamas ở Gaza, được tin rằng chúng chịu trách nhiệm chủ yếu về việc lên kế hoạch cho vụ tấn công vào ngày 7 tháng 10. Haniyeh đã rời khỏi Dải Gaza vào năm 2019 và sống lưu vong tại Qatar. Israel đã nhắm vào các nhân vật của Hamas ở Lebanon và Syria trong cuộc chiến, nhưng đánh vào Haniyeh ở Iran là một sự nhạy cảm nhiều hơn nhiều. Israel đã hoạt động ở đó trong quá khứ: Nhiều nghi ngờ Israel đã tiến hành một chiến dịch ám sát kéo dài nhiều năm chống các nhà khoa học hạt nhân của Iran. Năm 2020, một nhà khoa học hạt nhân quân sự Iran mạnh mẽ, Mohsen Fakhrizadeh, bị giết bằng một khẩu súng điều khiển từ xa trong khi đang đi trong một chiếc xe ô tô ngoại ô Tehran. Trong những giờ cuối cùng tại Iran, một đồng minh thân cận của Hamas, ông vui vẻ cười và vỗ tay tại lễ khánh thành của Tổng thống mới Masoud Pezeshkian. Các bức ảnh của Associated Press cho thấy ông đứng ngồi cạnh các nhà lãnh đạo của nhóm phiến quân Jihad Hồi giáo Palestine và Hezbollah, và truyền thông Iran cho thấy ông và Pezeshkian ôm nhau. Haniyeh đã gặp trước đó với Khamenei. Vài giờ sau đó, cuộc không kích đánh vào một nhà ở Tehran mà Haniyeh sử dụng, giết chết ông, Hamas nói. Một trong những lính bảo vệ của ông bị giết, các quan chức Iran nói. Cựu quân Hamas al-Hayya sau đó cho biết trên truyền hình nhà nước Iran rằng Haniyeh đã bị giết bởi một tên lửa. Lực lượng Vệ binh Cách mạng mạnh mẽ của Iran cảnh cáo Israel sẽ phải đối diện với “một phản ứng cứng rắn và đau đớn” từ Iran và các đồng minh xung quanh khu vực. Một ủy ban quốc hội Iran ảnh hưởng trong lĩnh vực an ninh quốc gia và đối ngoại sẽ tổ chức một cuộc họp khẩn cấp về cuộc không kích vào sau đó vào thứ Tư. Cánh quân sự của Hamas nói trong một tuyên bố rằng ám sát của Haniyeh “mang cuộc chiến tới những phạm vi mới và sẽ có tác động lớn đến toàn bộ khu vực.” Netanyahu đã nói rằng Israel sẽ tiếp tục chiến dịch tàn khốc tại Gaza cho đến khi Hamas bị loại bỏ. Vào thứ Tư, ông tuyên bố rằng “tất cả” những gì Israel đã đạt được trong những tháng gần đây là do nước này đã chống lại áp lực ở nội và ngoại và kết thúc cuộc chiến. Theo ảnh của Bộ Y tế Gaza, các cuộc tấn công và tấn công của Israel ở Gaza đã làm chết hơn 39.300 người Palestine và làm trên 90.900 người bị thương, nhưng không phân biệt giữa dân thường và quân nhân. Sau nhiều tháng đánh giết, Hamas cho thấy chiến binh của mình vẫn có thể hoạt động tại Gaza và bắn loạt tên lửa vào Israel. Nhưng vẫn không rõ liệu họ có thể tăng cường cuộc tấn công trả đũa về cái chết của Haniyeh. Ngoài việc trả đùa trực tiếp với Israel, Iran có thể làm việc để tăng cường các vụ tấn công thông qua các đồng minh của nó, một liên minh các nhóm được Iran hậu thuẫn được gọi là “Trục Kháng nhiều” , bao gồm Hezbollah, Hamas, các đoàn quân Thiên Chúa giáo chủ chủ yếu ở Iraq và Syria và các nghị giấy hồi giáo chủ trù nhau kiểm soát một phần lớn Yemen. Nhằm chứng tỏ sự ủng hộ cho Hamas, Hezbollah đã liên tục trao đổi lửa gần như hàng ngày với Israel qua biên giới giữa Lebanon và Israel trong một cuộc xung đột nhỏ lẻ nhưng nguy hiểm chết người đã lặp đi lặp lại đe dọa xâm chiếm trở nên một cuộc chiến tranh toàn diện. Các nhóm Houthi và các đoàn quân Iraq và Syria cũng đã bắn tên lửa và máy bay không người lái vào Israel và vào các căn cứ Mỹ trong khu vực, mặc dù hầu hết đã bị chặn. Tìm thêm thông tin về bảo vệ của AP tại https://apnews.com/hub/israel-hamas-war
#Hamas #IsmailHaniyeh #HamasLeader #Tehran #Israel #Iran #Assassination #Lebanon #Hezbollah #GazaWar #US #MiddleEastConflict #Diplomacy #RegionalWar #Ceasefire #Retaliation #AxisofResistance #GolanHeights #Syria #Iraq #Yemen #Houthirebels #Conflict #PeaceEfforts #iranian#iraniannuclearscientists #Mossad #IranianEmbassy #Damascus #ConflictResolution #MosheFakhrizadeh #IranianRevolutionaryGuard #IsraeliLebaneseborder #Hezbollahcommander #FouadShukur #IsraeliDefenseMinistry #YoavGallant #Gaza #GazaHealthMinistry #RocketAttacks #DroneAttacks #IsraeliAmericanbases #IsraeliLebaneseborder #Hezbollah #SaudiArabia #Syria #Yemen #Tensions #DiplomaticSolution #WarPrevention #Haniyehfuneral #Qatar #NationalSecurity #ForeignPolicy #Gaza #GazaStrip #DiplomaticSolution #DiplomaticEfforts #AttackEscalation #Hezbollah #tensions #FouadShukur #Hezbollahcommander #USNationalSecurity #ViolenceEsc
Nguồn: https://apnews.com/article/iran-hamas-israel-30968a7acb31cd8b259de9650014b779
BEIRUT (AP) — Hamas’ top political leader was killed Wednesday by a predawn airstrike in the Iranian capital, Iran and the militant group said, blaming Israel for a shock assassination that risked escalating into an all-out regional war. Iran’s supreme leader vowed revenge against Israel.
Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu said Israel “will exact a very heavy price from any aggression against us on any front” but did not mention the killing. “There are challenging days ahead,” he added.
Israel had pledged to kill Ismail Haniyeh and other Hamas leaders over the group’s Oct. 7 attack on southern Israel that sparked the war in Gaza. The strike came just after Haniyeh had attended the inauguration of Iran’s new president in Tehran — and hours after Israel targeted a top commander in Iran’s ally Hezbollah in the Lebanese capital, Beirut.
The assassination was potentially explosive amid the region’s volatile, intertwined conflicts because of its target, its timing and the decision to carry it out in Tehran. Most dangerous was the potential to push Iran and Israel into direct confrontation if Iran retaliates. The U.S. and other nations scrambled to prevent a wider, deadlier conflict.
In a statement on his official website, Iranian supreme leader Ayatollah Ali Khamenei said revenge was “our duty” and that Israel had “prepared a harsh punishment for itself” by killing “a dear guest in our home.”
Bitter regional rivals, Israel and Iran risked plunging into war earlier this year when Israel hit Iran’s embassy in Damascus in April. Iran retaliated, and Israel countered in an unprecedented exchange of strikes on each other’s soil, but international efforts succeeded in containing that cycle before it spun out of control.
Haniyeh’s killing also could prompt Hamas to pull out of negotiations for a cease-fire and hostage release deal in the 10-month-old war in Gaza, which U.S. mediators had said were making progress.
And it could inflame already rising tensions between Israel and Hezbollah, which international diplomats were trying to contain after a weekend rocket attack that killed 12 young people in the Israeli-controlled Golan Heights.
Israel carried out a rare strike Tuesday evening in the Lebanese capital that it said killed a top Hezbollah commander allegedly behind the rocket strike. Hezbollah, which denied any role in the Golan strike, confirmed the death of Fouad Shukur on Wednesday, saying he was in the building that was hit. The strike also killed three women and two children, according to the Lebanese Health Ministry.
White House national security spokesman John Kirby said there was “no sign that an escalation is imminent” in the Middle East and that a cease-fire agreement for Gaza was still possible. He also said the U.S. could not independently confirm reports of what occurred in Tehran. A key question is whether Israel told the U.S., its top ally, ahead of time.
Asked about Haniyeh’s killing, U.S. Secretary of State Antony Blinken said, “This is something we were not aware of or involved in.” Speaking to Channel News Asia, Blinken said he would not speculate about the impact on cease-fire efforts.
Khalil al-Hayya, a powerful figure within Hamas who was close to Haniyeh, told journalists in Iran that whoever replaces Haniyeh will “follow the same vision” regarding negotiations to end the war — and continue in the same policy of resistance against Israel. Hamas’ main consultative body was expected to meet soon, likely after Haniyeh’s funeral Friday in Qatar, to name a successor.
U.S. Secretary of Defense Lloyd Austin said he still had hopes for a diplomatic solution on the Israeli-Lebanon border. “I don’t think that war is inevitable,” he said. “I think there’s always room and opportunity for diplomacy, and I’d like to see parties pursue those opportunities.”
But international diplomats trying to defuse tensions were alarmed. One Western diplomat, whose country has worked to prevent an Israeli-Hezbollah escalation, said the strikes in Beirut and Tehran have “almost killed” hopes for a Gaza cease-fire and could push the Middle East into a “devastating regional war.” The diplomat spoke on condition of anonymity to discuss the sensitive situation.
Israel often refrains from commenting on assassinations carried out by its Mossad intelligence agency or strikes on other countries.
In a statement by his office, Israeli Defense Minister Yoav Gallant said Israel doesn’t want war after its strike on the Hezbollah commander in Beirut, “but we are preparing for all possibilities.” He did not mention the Haniyeh killing, and a U.S.-provided summary of his call with Austin did not mention it.
The killing of Haniyeh abroad comes as Israel has not had a clear success in killing Hamas’ top leadership in Gaza, who are believed to be primarily responsible for planning the Oct. 7 attack.
Haniyeh left the Gaza Strip in 2019 and had lived in exile in Qatar. Israel has targeted Hamas figures in Lebanon and Syria during the war, but going after Haniyeh in Iran was vastly more sensitive. Israel has operated there in the past: It is suspected of running a yearslong assassination campaign against Iranian nuclear scientists. In 2020, a top Iranian military nuclear scientist, Mohsen Fakhrizadeh, was killed by a remote-controlled machine gun while traveling in a car outside Tehran.
During Haniyeh’s last hours in Iran, a close ally of Hamas, he was smiling and clapping at the inauguration ceremony of the new President Masoud Pezeshkian. Associated Press photos showed him seated alongside leaders from the Palestinian Islamic Jihad militant group and Hezbollah, and Iranian media showed him and Pezeshkian hugging. Haniyeh had met earlier with Khamenei.
Hours later, the strike hit a residence Haniyeh uses in Tehran, killing him, Hamas said. One of his bodyguards was killed, Iranian officials said. Hamas official al-Hayya later said on Iranian state television that Haniyeh was killed by a missile.
Iran’s powerful Revolutionary Guard warned Israel will face a “harsh and painful response” from Iran and its allies around the region. An influential Iranian parliamentary committee on national security and foreign policy was to hold an emergency meeting on the strike later Wednesday.
Hamas’ military wing said in a statement that Haniyeh’s assassination “takes the battle to new dimensions and will have major repercussions on the entire region.”
Netanyahu has said Israel will continue its devastating campaign in Gaza until Hamas is eliminated. On Wednesday, he asserted that “everything” Israel has achieved in recent months was because it resisted pressure at home and abroad to end the war.
Israel’s bombardment and offensives in Gaza have killed more than 39,300 Palestinians and wounded more than 90,900, according to the Gaza Health Ministry, whose count does not differentiate between civilians and combatants.
After months of pounding, Hamas has shown its fighters can still operate in Gaza and fire volleys of rockets into Israel. But it is unclear if it has the capacity to step up attacks in retaliation over Haniyeh’s killing.
Besides a direct retaliation on Israel, Iran could work to increase attacks through its allies, a coalition of Iranian-backed groups known as the “Axis of Resistance,” including Hezbollah, Hamas, mainly Shiite militias in Iraq and Syria and the Houthi rebels who control much of Yemen.
As a show of support for Hamas, Hezbollah has been exchanging fire almost daily with Israel across the Israeli-Lebanese border in a simmering but deadly conflict that has repeatedly threatened to escalate into all-out war. The Houthis and Iraqi and Syrian militias have also fired rockets and drones at Israel and at American bases in the region, though most have been intercepted.
___
Associated Press writers Amir Vahdat in Tehran, Iran; Kareem Chehayeb in Beirut; David Rising in Bangkok; and Jon Gambrell in Ubud, Indonesia, contributed to this report.
___
Find more of AP’s coverage at https://apnews.com/hub/israel-hamas-war
